Klik hier voor grote foto (met gegevens)
Baksteen als stichtingssteen

Een stichtingssteen kan er imponerend uitzien, maar soms is het niet meer dan een baksteen met de vermelding van het jaartal. Meestal zijn ook de initialen van de stichter aangegeven, voor de hele naam is een baksteen wat aan de kleine kant. Zo'n bescheiden stichtingssteen valt vaak helemaal niet op, maar kan ons toch veel leren.

De informatie kan ingebakken zijn, of ingekrast. Dat verschil is belangrijk: wanneer de letters en cijfers ingebakken zijn, moet gecontroleerd worden of de steen tot het oorspronkelijke metselwerk behoort. Wanneer de voegen eromheen afwijken, valt er geen duidelijke conclusie uit de steen af te leiden. Is de steen niet later geplaatst, maar is de steen toch sterk afwijkend van de omringende, dan kan deze uit een voorganger van het huidige gebouw komen en herplaatst zijn. Dat gebeurde vaak. Wanneer daarentegen de inscriptie ingekrast is, valt niet na te gaan of dat vóór het metselen gebeurd is, dus bij de bouw, of later. In dat laatste geval is er sprake van een vorm van vandalisme (of de behoefte van een latere eigenaar om zich alsnog te manifesteren). De steen geeft dan dus niet het jaartal van de bouw aan, maar valt er uit af te leiden dat het gebouw er opdat moment staat.





Tekst: Jean Penders, 06-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders